Van douanerechten tot de EU-sancties tegen Rusland – als Senior Expert International Trade zet Kevin Verbelen zich in bij Agoria voor de belangen van onze lidbedrijven die internationaal handel voeren. Welke uitdagingen mogen we volgens hem verwachten in 2023?
Wat is jouw expertise binnen Agoria?
Kevin: “Als Senior Expert International Trade ben ik jurist gespecialiseerd in internationaal handels- en douanerecht. Bedrijven kunnen bij mij terecht voor alle praktische vragen omtrent internationale handel, douanerechten, uitvoervergunningen, … Daarnaast adviseer ik hen steeds vaker omtrent ethiek en transparantie. Doordat de wetgeving grondig aan het wijzigen is, wordt er van onze leden verwacht dat ze hun waardeketens screenen op schendingen van mensenrechten en arbeids-, milieu- en gezondheidsnormen.
Ook zijn er de Europese vrijwaringsmaatregelen op geïmporteerd staal en aluminium, met grote prijsgevolgen voor onze leden. Wij maken een case aan tegen die rechten, waardoor er een groter contingent aan een lager tarief ingevoerd kan worden.”
Wat is je achtergrond?
Kevin: “Ik heb rechten gestudeerd met focus op internationaal en Europees recht, gevolgd door een master in internationaal handels- en ondernemingsrecht. Daarna ben ik gestart bij de Vlaamse overheid als beleidsadviseur Internationale Handel en Investeringen, en met die expertise ben ik in 2019 overgestapt naar Agoria.”
Met welke vragen krijg je vandaag te maken?
Kevin: “De laatste negen maanden ben ik enorm veel bezig geweest met de EU-sancties tegen Rusland, die de in- en uitvoer beperken. Als gevolg zijn er heel wat bedrijven met geblokkeerde containers. Wij strijden bij overheden over heel Europa om die gedeblokkeerd te krijgen. We helpen onze leden die sanctieregels te begrijpen, ondersteunen hen bij hun aanvragen voor uitvoervergunningen en we zoeken naar manieren om de risico’s te beperken, bijvoorbeeld via het gebruiken van andere Incoterms®.
Maar we krijgen ook andere vragen, zoals waarom een bepaald product of aanvoerroute meer gecontroleerd wordt door de douane. Sommige bedrijven vragen zich af of ze fouten maken. We analyseren hun in- en uitvoerprocedures en kijken of we deze kunnen optimaliseren binnen het regelgevende kader. Dat gaat heel breed, van auto-onderdelen tot software die aan Rusland verkocht wordt. Het voordeel daarvan is dat ik een relatief goed beeld heb van wat er leeft bij de lidbedrijven, wat nuttig is wanneer we naar overheden stappen. Met die info kunnen we onze lobbypunten concreet maken.”
Welke dossiers waren tot nu toe het meest uitdagend?
Kevin: “Ik heb sinds ik bij Agoria werk alleen maar met crisissen te maken gehad, dus eigenlijk waren alle dossiers uitdagend. Ik ben gestart in 2019, in volle brexit. Dat was een heel uitdagende periode, want even lag er een brexit zonder vrijhandelsakkoord op tafel. Dat zou allesbehalve ideaal geweest zijn, maar uiteindelijk is dat er toch doorgekomen. Veel douaneprocessen moesten aangepast worden, en veel van onze lidbedrijven hadden al tientallen jaren geen handel meer gedaan buiten de EU. Ze moesten dus opnieuw leren hoe ze hun invoer en uitvoer moesten aanpakken.
Bijna vlak na de brexit kwam de coronapandemie. In mei 2020 al heb ik met de FOD Economie samengezeten omtrent de aankomende aanvoerproblemen en het risico dat de productie kon stilvallen door gebrek aan aanvoer vanuit Azië. Daarna heeft de EU in volle pandemie tal van uitvoerbeperkingen opgelegd, waardoor heel wat containers geblokkeerd zaten. Ook daar hebben we oplossingen voor moeten zoeken.
En aan het eind van de pandemie is Rusland Oekraïne binnengevallen, met alle gevolgen van dien. Aan uitdagingen waarbij Agoria bedrijven kan helpen dus geen gebrek.”
Welke trends spot je in je vakgebied? Wat mogen we verwachten voor 2023?
Kevin: “De inflatie is hoog en gaat waarschijnlijk hoog blijven. Dat is deels te verklaren doordat de aanvoer van grondstoffen en onderdelen drastisch gewijzigd is door de pandemie en de EU-sancties. Dat zal niet in een-twee-drie opgelost worden.
Ook zijn de relaties met China ingrijpend aan het wijzigen, en ook dat zie ik niet snel veranderen. We zitten met een clash van economische modellen: de staatsgeleide markteconomie tegenover de vrijemarkteconomie.
Daarnaast is er de klimaatcrisis, met een lawine aan nieuwe regels: die verplichten elk bedrijf, groot of klein, met digitale of fysieke producten, om meer in te zetten op supply chain management. Daarmee moeten ze identificeren wat de risico’s zijn met betrekking tot milieu en arbeidsnormen en kan men snel inspelen op nieuwe wetgevingen en indien mogelijk overschakelen op andere aanvoerders. Dat is niet noodzakelijk negatief: voor onze leden die digitale producten in de markt zetten zie ik namelijk veel opportuniteiten, want voor dat management en de rapportageverplichtingen zullen veel digitale tools uitgewerkt moeten worden.
Toch blijft het een uitdaging. We kunnen een zo groen mogelijk product op de markt brengen, maar het moet doenbaar blijven. Neem nu bijvoorbeeld het Carbon Border Adjustment Mechanism: als een Chinese producent van elektrische wagens geen emissierechten moet betalen in China, maar in Europa moet dat wel, dan wordt het voor ons moeilijk om concurrentieel te blijven. Zo’n zaken bedreigen de concurrentiepositie van alle gebruikers van staal en aluminium. Met zo’n punten gaan we aan de slag in de lobby naar de overheden toe. De problemen van onze lidbedrijven dienen daar als concrete voorbeelden.”
Hoe zie je jouw rol nog evolueren?
Kevin: “Vroeger heerste er in mijn vakgebied een grote techniciteit, wanneer het ging over het begrijpen en interpreteren van douanerecht en vrijhandelsakkoorden. Maar nu gaat het steeds meer over de supply chain. Het gaat niet meer puur over hoe je handel organiseert, maar ook over hoe je product gemaakt wordt en wat de wetgeving daarover verwacht. Welke sancties zijn van toepassing, waarvoor heb je een exportvergunning nodig, wat zijn de clausules omtrent anticorruptie, moeten we dat opnemen in verkoopcontracten, en hoe kan ik mijn leverancier doen bewijzen dat hij de milieu- en arbeidsstandaarden volgt? Deze vragen treden meer en meer naar de voorgrond.”
Wat als ik meer wil weten?
Kevin: “Bedrijven moeten tactisch beginnen denken omtrent douanerechten. Ze moeten weten hoe hun handel te organiseren, hoe ze makkelijk kunnen diversifiëren in hun aanvoer, wanneer ze zaken invoeren zodat ze tijdig vergunningen kunnen aanvragen, … Daarom hebben we de Academy – Customs & Trade uitgewerkt. Daarin leer je, deels online en deels klassikaal, om echt mét het douanerecht te werken en kostenbesparend te opereren.
Deze maand lanceren we ook de Corporate Compliance Academy, waar we in tien sessies risicobeheersing in de supply chain opnemen. Het gaat o.a. over anticorruptie, whistleblowing-kanalen en aankomende wetgevingen, want bovenstaande zaken zullen niet meer vrijblijvend zijn. Met deze Academy is het onze bedoeling te voorkomen dat bedrijven straks boetes betalen en in vervolging worden gesteld. Dat doen we door de juiste informatie aan te reiken.”
