De Belgische ondernemersorganisatie UNIZO trekt aan de alarmbel over de stijgende loonkosten in vergelijking met buurlanden. Een recent rapport van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) toont aan dat België in 2024 een loonkostenhandicap van 1,8 procent heeft ten opzichte van Frankrijk, Duitsland, en Nederland. Deze ontwikkeling zet de concurrentiekracht en rendabiliteit van Belgische kmo’s onder druk. UNIZO pleit voor dringende actie van de nieuwe federale regering en stelt voor het huidige systeem van automatische loonindexering te herzien.
Analyse van de Loonkostenhandicap
De Belgische uurloonkosten zijn sinds 1996 sneller gestegen dan die van onze buurlanden, met een versnelling in de periode 2019-2024. Na een periode van verbetering tussen 2008 en 2018, waarin de loonkostenhandicap ten opzichte van 1996 werd verminderd, is er nu weer sprake van een toename. Dit wijst op een structureel probleem in de Belgische loonvorming, waarbij de automatische loonindexering de loonkosten sneller doet stijgen dan in buurlanden, wat negatieve gevolgen heeft voor de handelsbalans en de concurrentiepositie van Belgische ondernemingen.
De Rol van Automatische Loonindexering
Het systeem van automatische loonindexering, bedoeld om de koopkracht van werknemers te beschermen, leidt volgens UNIZO tot een permanente loonkostenhandicap. Het verhoogt de druk op ondernemers, met name in tijden van inflatie, en draagt bij aan een negatieve spiraal van verminderde rendabiliteit en concurrentievermogen.
Voorstellen tot Hervorming
UNIZO bepleit een radicale hervorming van het loonvormingsproces. Het stelt voor om de automatische loonindexering en de loonnorm af te schaffen en pleit voor vrij onderhandelde indexeringen. Mocht de automatische indexering behouden blijven, dan zou deze volgens UNIZO moeten evolueren naar een duurzaamheidsindex die geen rekening houdt met de prijzen van fossiele brandstoffen en de reële kosten van elektriciteitsfacturen beter weerspiegelt. Bovendien wordt een tijdelijke “opt-out” voorgesteld voor bedrijven die aantonen dat ze de indexatie niet kunnen dragen, om economische schade te voorkomen.
De uitdagingen rondom de loonkostenstructuur in België vereisen dringende aandacht en actie van de federale regering. Een herziening van het systeem van automatische loonindexering lijkt onvermijdelijk om de concurrentiekracht en rendabiliteit van Belgische ondernemingen te waarborgen. Het is cruciaal dat er een balans wordt gevonden die zowel de koopkracht van werknemers beschermt als een gezond ondernemingsklimaat stimuleert. De voorstellen van UNIZO bieden een basis voor verdere discussie en onderhandelingen tussen overheid, werkgevers en werknemers.